Strategie sukcesji dla firm rodzinnych

Firma rodzinna to marka – to zobowiązuje! Do tej pory jak skarb przechowuję wizytówkę mojego dziadka „Augustyn Herman i Syn”. Przedsiębiorczą rodzinę Hermanów, która przez kilka pokoleń prowadziła w Lesznie garbarnię białoskórniczą, znali wszyscy mieszkańcy mojego rodzinnego miasta. Gdy urodziłam się ja, garbarnia po upaństwowieniu nie należała już do rodziny.

Kluczowe Wnioski

Firma rodzinna to zobowiązanie do zachowania jej wartości i tradycji
Planowanie sukcesji biznesowej jest kluczowe dla ciągłości działalności oraz ochrony przedsiębiorstwa
Przekazywanie własności firmy następcom to proces długotrwały wymagający zarządzania sukcesją pokoleń
Profesjonalne doradztwo sukcesyjne wspomaga budowanie stabilności biznesu oraz rozwój liderów wewnętrznych
Skuteczne planowanie sukcesji to sposób na adaptację do zmian rynkowych i minimalizację konfliktów rodzinnych

Jak przygotować się do sukcesji biznesu rodzinnego?

Od ponad czterech lat obowiązuje Ustawa z dnia 5 lipca 2018 roku o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (Dz.U. 2018 poz. 1629), która uregulowała aspekt prawny i formalny przejęcia przedsiębiorstwa przez zarząd sukcesyjny po śmierci przedsiębiorcy. Przyjęte rozwiązania wychodzą naprzeciw oczekiwaniom firm rodzinnych, które od wielu lat domagały się powyższych rozwiązań. Kluczowe dla zachowania firmy jest ustanowienie przez jej właściciela zarządcy sukcesyjnego i wpisanie go do CEIDG, dzięki czemu w mocy pozostaną kontrakty, umowy o pracę, zezwolenia, pozwolenia czy koncesje związane z jego przedsiębiorstwem.

Planowanie strategii biznesu oraz strategii rodziny biznesowej

Dla firm rodzinnych strategia właścicielska ma dwa konteksty – planuje się strategię biznesu oraz strategię rodziny biznesowej. Połączenie tych dwóch obszarów w jednej strategii właścicielskiej jest niezbędne z punktu widzenia efektywnego konkurowania na rynku, jak i planowania wielopokoleniowej i innowacyjnej firmy. Strategie biznesu mają na celu zapewnienie rentowności i wzrostu, podczas gdy strategie rodziny biznesowej koncentrują się na utrzymaniu kontroli nad przedsiębiorstwem, rozwoju następców oraz zachowaniu rodzinnego charakteru firmy.

Sukcesja jako proces długotrwały – zmiana pokoleniowa

Mimo że trwa w Polsce pierwsza fala sukcesji, wiele firm rodzinnych wciąż kierowanych jest przez swoich założycieli. Szczególnie w małych firmach ich styl zarządzania oparty jest na działaniu intuicyjnym i bazuje na dużym doświadczeniu, co sprawia, że firma może świetnie funkcjonować przez długi czas, nie ulegając konkurencji, zachowując rentowność i dynamiczny rozwój. Sukcesja jest jednak procesem długotrwałym, który opiera się na zmianie pokoleniowej niezbędnej dla przetrwania firmy z zachowaniem jej rodzinnego charakteru.

Fundacja Rodzinna – profesjonalne wsparcie w sukcesji firm rodzinnych

Pierwszym etapem projektu jest diagnoza organizacji pod kątem potrzeb i możliwości. Wyznaczeni doradcy prowadzą w siedzibie firmy doradztwo, wywiady, analizy dokumentów organizacji, które mają dać odpowiedź na następujące pytania: Czy firma jest gotowa do opracowania i wdrożenia sukcesji? Jakie są główne obszary wymagające szczegółowej analizy w przedsiębiorstwie? Jak wygląda struktura finansowa danego przedsiębiorstwa? Na zakończenie tego etapu powstanie raport określający mocne i słabe strony w drodze do sukcesji, na podstawie którego beneficjent podejmie decyzję o dalszym udziale w projekcie.

Opracowanie indywidualnej strategii sukcesji

To główny element doradztwa dla firmy rodzinnej. Eksperci skupiają się na najważniejszych elementach w danym obszarze i proponują konkretne rozwiązania. Przede wszystkim dochodzi do określenia formy prawnej przekazania firmy rodzinnej sukcesorowi, określenie wymaganych dokumentów, czasu, a także kosztów, które będą z tym związane. Dokonuje się analizy ekonomiczno-finansowej możliwości rozwojowych przedsiębiorstwa oraz opracowuje prognozę finansową na najbliższe lata. Wsparcie organizacyjno-zarządcze ma dać odpowiedź na pytania dotyczące problemów organizacyjnych, które może przynieść sukcesja. Mediator proponuje natomiast konkretne rozwiązania ewentualnych problemów komunikacyjnych w organizacji, przedstawia analizę polityki personalnej oraz metody rozwiązania konfliktów.

Wdrożenie procesu sukcesji i monitorowanie

Na tym etapie płynnie przechodzimy od planowania do wdrożenia sukcesji. Powinno dojść do zaakceptowania przez wszystkie strony (nestora i sukcesora) planu zmiany w postaci strategii sukcesji. Produktem końcowym tego etapu jest spotkanie inaugurujące proces sukcesji, na którym kluczowe osoby akceptują swoją rolę w planie. Ostatni etap projektu to monitorowanie postępów związanych z wdrażaniem planu sukcesji. Przedsiębiorca, który brał udział w projekcie, będzie zobowiązany do wzięcia udziału w badaniu stanu wdrażania strategii sukcesji poprzez wypełnienie ankiety po ustalonym okresie od rozpoczęcia wdrażania strategii.

FAQ

Dlaczego strategia sukcesji jest ważna dla firm rodzinnych?

Strategia sukcesji jest kluczowa dla firm rodzinnych, ponieważ zapewnia płynne przekazanie przedsiębiorstwa następnemu pokoleniu, ochronę ciągłości działalności oraz zachowanie rodzinnego charakteru firmy. Połączenie strategii biznesu i strategii rodziny biznesowej w jedną spójną koncepcję jest niezbędne dla efektywnego konkurowania na rynku i budowania stabilności wielopokoleniowej firmy.

Jakie są główne elementy skutecznej sukcesji firmy rodzinnej?

Kluczowe elementy sukcesji firmy rodzinnej to: diagnoza gotowości organizacji do przeprowadzenia procesu sukcesji, opracowanie indywidualnej strategii sukcesji uwzględniającej aspekty prawne, ekonomiczno-finansowe oraz organizacyjno-zarządcze, a także wdrożenie i monitorowanie planu sukcesji. Ważne jest również zaangażowanie i akceptacja wszystkich kluczowych stron – nestora i sukcesora.

Jaką rolę odgrywa Ustawa o zarządzie sukcesyjnym w sukcesji firm rodzinnych?

Ustawa z 2018 roku o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej uregulowała prawne i formalne aspekty przejęcia firmy po śmierci przedsiębiorcy. Kluczowe jest tu ustanowienie przez właściciela zarządcy sukcesyjnego, co pozwala na zachowanie w mocy umów, zezwoleń i koncesji, gwarantując ciągłość działalności przedsiębiorstwa.

W jaki sposób Fundacja Rodzinna wspiera firmy rodzinne w procesie sukcesji?

Fundacja Rodzinna oferuje kompleksowe doradztwo w zakresie sukcesji firm rodzinnych. Pierwszym etapem jest diagnoza potrzeb i gotowości organizacji do przeprowadzenia tego procesu. Następnie eksperci opracowują indywidualną strategię sukcesji, obejmującą aspekty prawne, ekonomiczno-finansowe oraz organizacyjno-zarządcze. Kluczowe jest też wsparcie we wdrożeniu i monitorowaniu planu sukcesji, aby zapewnić jego efektywną realizację.

Jak długo trwa proces sukcesji firmy rodzinnej?

Sukcesja firmy rodzinnej to długotrwały proces, oparty na niezbędnej zmianie pokoleniowej dla przetrwania przedsiębiorstwa. Nie jest to wydarzenie jednorazowe, ale etapowa transformacja, która wymaga odpowiedniego zaplanowania, wdrożenia i monitorowania. Dlatego tak istotne jest kompleksowe podejście do sukcesji, uwzględniające strategię biznesu i rodziny.

Linki do źródeł

Potrzebujesz wsparcia w zakładaniu fundacji rodzinnej? Skorzystaj z naszych usług! Jesteśmy doświadczoną organizacją specjalizującą się w obszarze fundacji rodzinnych, oferującą kompleksowe doradztwo i pomoc w procesie zakładania oraz zarządzania fundacją. Sprawdź stronę - Fundacja Rodzinna aby uzyskać profesjonalną pomoc.