Zasoby energii wiatru są czterokrotnie wyższe niż globalne zapotrzebowanie na energię elektryczną. Pomysł budowy elektrowni wiatrowych spodobał się nie tylko ekologom, ale także inwestorom. Farmy wiatrowe umożliwiają produkowanie energii elektrycznej czystej ekologiczne, ale ich wpływ na środowisko naturalne wciąż budzi wiele kontrowersji.
Energetyka wiatrowa na terenie Polski rozwija się od lat 90., gdy rozpoczęła działalność farma wiatrowa „Lisewo“ w okolicach Żarnowca. Od kilku lat trwa budowa parków wiatrowych na północy Polski, gdzie panują najlepsze warunki dla ich rozwoju. Obecnie wiatraki produkują około 1,4% całkowitej energii elektrycznej. W 2020 r. produkcja zwiększy się niemal trzykrotnie. Zmiany w dziedzinie energetyki są pozytywne, niemniej ekologiczny sposób pozyskiwania energii może negatywnie wpłynąć na faunę i florę. Coraz częściej mówi się także o niekorzystnym wpływie farm wiatrowych na zdrowie człowieka. Warto wiedzieć, które z informacji są mitem, a które prawdą.
By zrozumieć wpływ elektrowni wiatrowych na środowisko naturalne, trzeba wiedzieć jak działają. Wiatr jest odnawialnym zasobem energii – będzie istniał tak długo, jak Słońce. Stanowi przekształconą formę energii słonecznej, ponieważ powstaje w wyniku nierównomiernego nagrzewania się powierzchni ziemi powodującego różnice temperatur mas powietrznych. Energia wiatru była wykorzystywana od lat, jednak nigdy na tak dużą skalę jak współcześnie. Nowoczesne elektrownie wiatrowe działają w oparciu o doświadczenia przemysłu lotniczego. Ich praca jest efektywna w różnych warunkach środowiskowych, przy zmieniających się prędkościach i kierunkach wiatru. Parametry pracy są śledzone przez systemy monitorujące. Dbają o optymalne warunki działania i bezpieczeństwo. Mają zdolność do zablokowania wiatraka i ustawienia odpowiedniego kąta łopat, aby nie doszło do uszkodzenia maszyny. Energia jest wytwarzana w prosty sposób. Wiatr trafia na opór łopat i powoduje obracanie się wirnika. Wtedy energia kinetyczna wiatru jest zamieniana na energię mechaniczną przenoszoną do generatora – ten przekształca ją w energię elektryczną.
Wiatr jest energią odnawialną, więc nigdy się nie wyczerpie, a jego ceny nigdy nie wzrosną. Wiatraki nie emitują szkodliwych gazów, więc nie zanieczyszczają środowiska. Poza tym, niewielkie turbiny można zastosować w miejscach, do których nie dociera prąd sieciowy. Pomimo licznych zalet, elektrownie wiatrowe wciąż budzą kontrowersje. Nie szpecą krajobrazu tak, jak kominy elektrowni cieplnych, niemniej jednak mogą negatywnie wpłynąć na walory krajobrazowe miejsc atrakcyjnych turystycznie. Najlepsze warunki na tworzenie farm wiatrowych panują nad morzem i w górach. Część społeczeństwa obawia się, że wybudowanie wiatraków może źle odbić się na rozwoju sportów wodnych i górskich, będących jednymi z ważnych atrakcji dla turystów. Sposób postrzegania elektrowni wiatrowych jest subiektywny. Według niektórych szpecą krajobraz naturalny, zaś zdaniem innych są eleganckie i majestatyczne.
Ekolodzy przychylnie nastawieni do eksploatacji energii odnawialnej mają pewne zastrzeżenia wobec elektrowni wiatrowych. Ich zdaniem mogą zakłócić funkcjonowanie lokalnych ekosystemów. Stwarzają zagrożenie dla przelatujących ptaków i nietoperzy. Obawy te nie są bezpodstawne. Problem został zauważony w stanie Kalifornia, a także w krajach Skandynawskich i Niemczech, gdzie budowano farmy wiatrowe na szlakach migracji ptaków. W ostatnich latach prowadzono jednak prace nad zminimalizowaniem negatywnego wpływu działania elektrowni. Stopień oddziaływania na faunę zależy od lokalizacji, rodzaju i liczby turbin, a także zajmowanej powierzchni. Uzyskana wiedza pozwala rozsądnie zaplanować projekt farmy wiatrowej, aby jej szkodliwy wpływ został maksymalnie ograniczony. Mimo to istnieje ryzyko, że doprowadzi do fragmentacji siedlisk i będzie płoszyć dzikie zwierzęta zmuszone do przesiedlania się na inne obszary. Niestety nie można jednoznacznie stwierdzić, czy elektrownie wiatrowe mają zły wpływ na faunę. Do te pory nie przeprowadzono badań, które pozwoliłyby jednoznacznie określić skalę oddziaływania elektrowni wiatrowych na przyrodę.
Kontrowersje wokół elektrowni wiatrowych dotyczą także emitowanego przez nie hałasu. Łopaty wirnika wykonujące ruch obrotowy pokonują opór powietrza. Ich ruchom towarzyszy szum. Współcześnie stosuje się jednak specjalne turbiny generujące mniejszy hałas niż tradycyjne. Wokół elektrowni wiatrowych tworzy się pole elektromagnetyczne, stąd obawy związane z jego negatywnym oddziaływaniem. Silne fale elektromagnetyczne są jedną z przyczyn powstawania nowotworów. Niemniej promieniowanie elektromagnetyczne generowane przez turbiny wiatrowe nie przekracza wartości pól elektromagnetycznych występujących w naturze. Trzecim zjawiskiem związanym z funkcjonowaniem wiatraków jest efekt migotania cieni. Łopaty wirnika turbiny wiatrowej obracając się rzucają cień na otaczające je tereny. Migotanie o częstotliwości powyżej 2,5 Hz może być uciążliwe dla zwierząt i ludzi. Jednakże wiatrak musiałby wykonywać 50 obrotów na minutę, aby przekroczyć tę wartość. Nowoczesne turbiny wiatrowe wykonują zaś maksymalnie 20 obrotów w ciągu minuty. Poza tym na etapie projektowania farmy wiatrowej przeprowadza się symulację zasięgu i intensywności zjawiska migotania cieni, wykorzystując specjalne programy komputerowe.
Elektrownie wiatrowe są narzędziami służącymi ochronie środowiska, ponieważ redukują emisję gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń emitowanych do atmosfery. Energetyka wiatrowa zaspokaja rosnące zapotrzebowanie na energię elektryczną w coraz większym stopniu. Pozostaje skuteczną bronią w walce z globalnym ociepleniem, pomimo licznych zarzutów, kierowanych wobec nich przez niektóre środowiska naukowe oraz lokalne społeczności sprzeciwiające się budowie farm wiatrowych.
Potrzebujesz wsparcia w zakładaniu fundacji rodzinnej? Skorzystaj z naszych usług! Jesteśmy doświadczoną organizacją specjalizującą się w obszarze fundacji rodzinnych, oferującą kompleksowe doradztwo i pomoc w procesie zakładania oraz zarządzania fundacją. Sprawdź stronę - Fundacja Rodzinna aby uzyskać profesjonalną pomoc.
